।। शुभ दीपावली ।।
“दीपावली” म्हणून ओळखला जाणारा दिवाळी हा भारत व तसेच जगभरात राहणाऱ्या हिंदूंचा सर्वात पवित्र सण आहे. हा उत्सव जगभरातील लोक मोठ्या उत्साहात आणि आनंदात साजरा करतात.
दिवाळी या सणाची सुरुवात भारतात झाली व त्यानंतर जगभरात साजरी केली जाऊ लागली.
हा कापणीचा सण आहे, व हा हिंदू सण मानला जातो, विविध समाजातील लोक फटाके फोडून हा तेजस्वी आणि प्रकाशाचा सण उत्साहात साजरा करतात.
अनुक्रमणिका
दिव्यांचा उत्सव
हिंदूंच्या मते, भगवान राम जेव्हा राक्षस रावणचा पराभव करून त्यांची पत्नी सीता, भाऊ लक्ष्मण आणि हनुमान यांच्यासमवेत अयोध्येत परततात त्यावेळची आठवण म्हणून हा दिवाळी हा सण आहे. हा धार्मिक उत्सव वाईटावर चांगल्याचा विजय आणि अंधारावर प्रकाशाचा विजय दर्शवितो.
दिवाळीला दिव्यांचा सण असेही म्हणतात. दिवाळी सणात बहुतेक सर्वानाच सुट्टी असते. या दिवसात घरांच्या आणि इमारतींच्या आत आणि बाहेरील ठिकाणी दिवे लावतात. ते द्रुश्य किती तेजस्वी दिसत असेल याची कल्पना तुम्ही करू शकता.
या दिव्याला दीपावली म्हणतात (“दीप-ए-वेली”), इथूनच दिवाळी हा शब्द आला आहे.
दिवे, रस्त्यावर आणि अगदी लहान बोटींवर नद्या मध्ये तरंगतात. आजकाल पारंपारिक लहान दिवे न वापरता Electric light displays आणि LEDs वापरले जात आहेत.
हे सर्व दिवे अंधारात प्रकाशाचा विजय आणि वाईटावर चांगले कार्य करण्याचे सामर्थ्य दर्शवितात.
हिंदू धर्मात, देवी-देवतांचा, विशेषत: देवी लक्ष्मीचा सन्मान करण्याचा हा सण आहे, जर तुमचे ठिकाण स्वच्छ असेल तर तुमच्या घरात ती पाऊल ठेवेल (म्हणजेच, याचा अर्थ असा आहे कि या सणापूर्वी आपण आपल्या घराची स्वछता करावी).
दिवाळीचे पाच दिवस
पारंपारिकपणे, प्रत्येक दिवसाचे वेगवेगळे महत्व असते.
- दिवाळी सणाच्या पहिल्या दिवसाचे नाव धनतेरस आहे हा दिवस लुनार महिन्याच्या दुसर्या सहामाहीत 13 व्या दिवशी येतो. हिंदूंनी धनतेरस हा दिवस भांडी, चांदीची नाणी, सोने आणि वाहन खरेदीसाठी सर्वात शुभ मानला आहे.
- धनतेरस हा भगवान धन्वंतरी देवाचा जन्म म्हणून साजरा केला जातो, तो भगवान विष्णूंचा अवतार आहे जो देवतांचा चिकित्सक (Doctor) होता.
- दिवाळीचा दुसरा दिवस नरक चतुर्दशी म्हणून साजरा केला जातो, नरकासुराला भगवान श्रीकृष्णाने ठार मारले होते. श्रीकृष्ण हा भगवान विष्णूचा अवतार आहे. या दिवशी हिंदू लोक सूर्योदय होण्यापूर्वी उठतात आणि पवित्र स्नान करतात व नातेवाईक आणि मित्रांसह न्याहारीनंतर स्वच्छ किंवा नवीन कपडे घालतात.
- उत्सवाच्या पाच दिवसांतील सर्वात महत्वाचा दिवस म्हणजे दिवाळीचा तिसरा दिवस जो लक्ष्मी-कुबेर पूजन म्हणून ओळखला जातो. लक्ष्मी पूजा हि लक्ष्मी देवी, श्रीमंती, संपत्ती, समृद्धी ची पूजा मानली जाते.
- दिवाळीचा चौथा दिवस हा गोवर्धन पूजा आणि बलिप्रतिपदा म्हणून साजरा केला केला जातो ज्याला पाडवा म्हणून ओळखले जाते.
ज्या दिवशी कृष्णाने इंद्रांना पराभूत केले त्या दिवशी गोवर्धन पूजा साजरी केली जाते.
हरियाणा, पंजाब, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश आणि बिहार ही राज्ये हा दिवस उत्साहात साजरा करतात. महाराष्ट्रात, तामिळनाडू आणि कर्नाटकात मध्ये हा दिवस बलिप्रतिपदा किंवा पाडवा म्हणून साजरा केला जातो.
- पाच दिवसांच्या दिवाळी सणाचा शेवटचा दिवस भाऊबीज वर संपतो, ज्या दिवशी बहिणी आपल्या भावांसाठी दीर्घ आणि आनंदी आयुष्यासाठी प्रार्थना करतात. भाऊबीजच्या या दिवसाला यम द्वितीया, भाई-टीका किंवा भाई-दुज असेही म्हटले जाते, भाऊ व बहिणी आरती, जेवण आणि भेटवस्तूंद्वारे एकमेकांवरचे प्रेम व्यक्त करतात.
दिवाळीचा सण साजरा केल्यानंतर हिंदु कार्तिक महिन्याच्या निम्म्या दिवशी देवोत्थान एकादशी असते, ज्याला प्रबोधिनी एकादशी म्हणून हि ओळखले जाते.
जगभरातील दिवाळी
जगभरामध्ये कोट्यावधी लोक दिवाळी साजरे करतात.
दिवाळी सणावेळी भारत, पाकिस्तान, नेपाळ, श्रीलंका, मलेशिया, सिंगापूर, त्रिनिदाद आणि टोबॅगो, म्यानमार आणि फिजी येथे ही अधिकृत सुट्टी असते.
Melbourne, ऑस्ट्रेलिया आणि इंग्लंडच्या Leicester सारख्या ठिकाणी सुद्धा फटाके फोडले जातात आणि येथील पथनाटय़ांना हजारो लोक उपस्थित असतात.
कॅनडामध्ये भारतीय संगीत आणि नृत्यासह हा उत्सव आनंदात साजरा केला जातो. आपली स्वतःची रांगोळी कला सादर करण्याची व तसेच मधुर आहार उपभोगण्याची ही फार चांगली संधी असते.
आपण या लेखा सारखेच आणखी काही लेख बघु शकता, त्यासाठी खाली दिलेल्या लेखावर क्लिक करा,
- Micromax ने लाँच केले “Make In India” फोन ! किंमत फक्त 6999।
- Mi Notebook 14 (i3 Processor) लवकरच होणार भारतात दाखल
- इंडियन आर्मीने सुरू केले स्वदेशी मेसेजिंग App एसएआय (SAI)
- भारत पडला नेपाळ आणि पाकिस्तानच्या मागे।
आपल्याला या लेखाबद्दल काही शंका असल्यास किंवा त्यामध्ये थोडी सुधारणा झाली पाहिजे असे आपल्याला वाटत असल्यास, यासाठी आपण खाली कंमेंट लिहू शकता.
आपल्याला ह्या पोस्ट मधून किंवा इतर काहीही नवीन शिकायला मिळाले असेल आणि हे आपणास आवडत असल्यास कृपया फेसबुक, ट्विटर आणि व्हाट्सअप्प सारख्या इतर सोशल मीडिया साइट्ससारख्या सोशल नेटवर्क्सवर हे पोस्ट share करा.
आणि अश्या पद्धतीच्या नवनवीन माहितीसाठी उजव्या बाजूस दिलेल्या घंटे (Bell) वर क्लिक करा म्हणजे आमचा प्रत्येक नवीन लेख सगळ्यात पहिला तुम्हाला वाचता येईल आणि तोहि पूर्णपणे मोफत.
वाचा आणि आनंदी रहा ! धन्यवाद !