WhatsApp आणि Instagram बंद ?

अमेरिकेच्या Federal Trade Commission ने आणि अमेरिकेच्या जवळपास प्रत्येक राज्याने  फेसबुक कंपनीविरोधात असा दावा दाखल केला आहे कि, नव्या आणि तरुण स्पर्धकांना मार्केटमधील शर्यतीपासून दूर ठेवण्यासाठी फेसबुकने ‘बाय अ‍ॅन्ड ब्यूरी’ (Buy and Bury) धोरण वापरले आहे. या खटल्यामध्ये जर फेसबुक पराभूत झाले तर त्याला आपली बहुमूल्य संपत्ती Whatsapp आणि Instagram विकावे लागू  शकते.

अमेरिकेच्या न्याय विभागाने ऑक्टोबरमध्ये Google वर आरोप केला होता. 1 ट्रिलियन डॉलर इतकी व्हॅल्यू असलेल्या गुगलवर, प्रतिस्पर्ध्यांना रोखण्यासाठी आपली बाजारपेठ वापरली असा आरोप केला होता. त्यानंतर या अशा प्रकारच्या खटल्यांना सामोरी जाणारी फेसबुक ही दुसरी कंपनी ठरली आहे.

Big Tech ला त्याच्या व्यवसायाच्या पद्धतींसाठी जबाबदार धरण्यासाठी आणि ट्रम्प प्रशासन आणि डेमोक्रॅट यांच्यात झालेल्या दुर्मिळ कराराचे agreement करण्यासाठी वाढत्या द्विपक्षीय सहमतीवर हा खटला उजाळा करतो, ज्यांपैकी काहींनी Google आणि Facebook या दोहोंचा संबंध तोडण्याचे समर्थन केले आहे.

फेसबुकने 1 बिलियन डॉलर्स मध्ये 2012 ला इंस्टाग्राम खरेदी केले आहे. तर 2014 साली 19 बिलियन डॉलर्समध्ये व्हाट्सअँप खरेदी केले आहे. 2012 च्या आधी आजच्या तुलनेत इंस्टाग्रामवर केवळ दोन टक्के युजर्स होते व कंपनीकडे केवळ 13 कर्मचारी होते. आज आपण पहिले तर आपणास कळेल कि आज इंस्टाग्रामचे मासिक एक अब्ज सक्रीय युजर्स आहेत. तर संपूर्ण जगभरात व्हाट्सअँपचे मासिक दोन अब्ज सक्रीय युजर्स आहेत. त्यापैकी 40 कोटी युजर्स एकट्या भारतात आहेत.

वॉशिंग्टनच्या 46 राज्यांच्या युतीच्या वतीने न्यूयॉर्कचे Attorney General Letitia James यांनी सांगितले की, “जवळजवळ एका दशकापासून, फेसबुकने आपले वर्चस्व आणि मक्तेदारी सत्ता वापरुन छोट्या प्रतिस्पर्ध्यांचा नाश करण्यासाठी, त्यांना स्पर्धेत भाग घेण्यास भाग पाडले आहे.” व ते असे हि म्हणाले कि, “कंपनीचे वर्चस्व धोक्यात येण्यापूर्वी कंपनीने प्रतिस्पर्धी मिटविले”.

फेसबुकचे जनरल वकील जेनिफर न्यूजस्ट यांनी या खटल्यांना “सुधारित इतिहास” म्हटले आहे आणि सांगितले की “यशस्वी कंपन्यांना” शिक्षा देण्यासाठी अविश्वासू कायदे अस्तित्वात नाहीत. त्या म्हणाल्या की फेसबुकने कोट्यवधी डॉलर्सची गुंतवणूक केल्यानंतर व्हॉट्सअ‍ॅप आणि इन्स्टाग्रामला यश आले आहे.

फेसबुकने यावेळी स्पष्ट केले कि, इंस्टाग्राम फेसबुकचा भाग बनल्यापासून त्या अँपचा अधिक विकास झाला आहे. व कंपनीने कितीतरी अधिक users मिळवले असून इंस्टाग्राम अधिकच विश्वसनिय बनवले आहे. 

इंस्टाग्रामप्रमाणे जेव्हा व्हाट्सअँप हा फेसबुकचा भाग बनले तेव्हा त्याचा users ना फायदाच झाला आहे. फेसबुकने users ना SMS ऐवजी एक नवा आणि मोठा प्लॅटफॉर्म दिला आहे. मोबाईल ऑपरेटर कंपन्या SMS च्या बदल्यात मोठ्या प्रमाणात शुल्क आकारत होत्या. परंतु व्हॉट्सअ‍ॅपने त्यावर लगाम बसवला.